بایدها و نبایدهای تغذیهی مناسب در زمان آلودگی هوا
آلودگی هوا امروزه به یکی مهمترین معضلهای زندگی بشر خصوصا در شهرهای بزرگ و پر جمعیت تبدیل شده است. با افزایش جمعیت، در نتیجهی آن تعداد وسیله نقیله، کارخانهها، صنایع و … آلایندههای محیطی بیشتر شده و روز به روز بر تهدید سلامت بشر میافزایند.
شهرهای صنعتی و بزرگ همواره در معرض افزایش این آلودگی قرار داشته و شهروندان نگران سلامتی خود روزگار میگذرانند. اینجاست که مسائل مختلفی پیرامون این موضوع مطرح میشود تا افراد بتوانند حداقل تا حدودی عوارض ناشی از این همه آلودگی هوا را کاهش دهند.
یکی از این موارد مهم نوع تغذیه است که میتواند روی این آلایندههای محیطی و اثرات آن تاثیر داشته باشد. حال آن که خوردن چه چیزهایی در این شرایط میتواند مفید باشد و بایدها و نبایدهای آن را در ادامه بررسی خواهیم.
نگاهی به موضوع نگران کنندهی آلودگی هوا
به طور کلی آلودگی هوا را میتوان ناشی از وجود انواع آلایندهها در فضا و محیط زندگی دانست. این آلودگیها میتوانند انواع گازها، دود، گرد و غبار، بخار، خاکسترهای مختلف و … باشد. وجود تمامی این آلایندهها زمانی که از حد نرمال تجاوز کنند، منجر به تهدید سلامتی فردی، اجتماعی، جانی و مالی افراد جامعه میگردد.
آلودگی هوا زمانی نگران کنندهتر میشود که فصل سرما فرا رسیده و به دنبال پدیدهی وارونگی دما رخ میدهد. در نتیجه این پدیده آلایندهها در هوا ماندگار شده و اوضاع بدتر میشود. در این موارد نگرانی اصلی کودکانی هستند که هر صبح مجبورند به مدرسه بروند و افراد پیر که نفسهایشان در این حجم از آلودگی هوا به تنگ میآید.
اینجاست که افراد دست به دامان تعطیلی مدارس میشوند و توصیههای مصرف شیر برای خنثی کردن این آلایندهها به گوش میرسد. چرا که مصرف غذای مناسب در این زمان میتواند توان ششها را در برابر آلودگی و مواد سمی موجود افزایش دهد. در ادامه به بررسی بیشتر تغذیهی مناسب در زمان آلودگی هوا خواهیم پرداخت.
مشاهده و خرید انواع دستگاه تصفیه هوا
آنتی اکسیدانهای جادویی و نقش آنها در زمان آلودگی هوا
غذاهایی که حاوی آنتی اکسیدان هستند میتوانند محافظ بسیار خوبی از سلولهای بدن در برابر عوامل آلودگی هوا باشند. آنتی اکسیدانها میتوانند، مانند سپری در برابر سلولهایی که در بدن مورد هجوم آلودگیها قرار گرفتهاند عمل کرده و مانع تخریب سلولها شوند.
بدین ترتیب که گلبولهای زندهی بدن را در برابر دود و مواد سمی محافظت میکند. چرا که مولکولهای موجود در سلولهای بدن موجودات زنده به راحتی با مواد آلاینده و سمی ترکیب شده و تخریب سلولها را سرعت میبخشند. لذا مصرف آنتی اکسیدانها در این شرایط به شدت توصیه میشود تا مانع از آسیب رسیدن به غشا سلولی گردند.
تحقیقات انجام شده روی بیمارانی که در اثر آلودگی هوا در بیمارستان بستری شده بودند نیز حاکی از آن است که بدن آنها نیاز به مقادیر بیشتری از آنتی اکسیدان داشته است. این تاثیر بر روی افراد مسن و سیگاری نیز قابل توجه بوده و برای بیماران مبتلا به مشکلات ریوی حاد، آسم و انسداد ریه نیز بسیار مفید بوده است.
تغذیهی مناسب در زمان آلودگی هوا
نتایج تحقیقات پزشکان و متخصصین، حاکی از آن است که مصرف دستهای خاص از مواد غذایی در شرایط آلودگی هوا میتواند توانایی بدن را در برابر پارامترهای آلوده کننده هوا افزایش داده و تاثیرات مخرب آن را کاهش دهد. گروههای پیشنهادی شامل موارد زیر میگردد:
- آنتی اکسیدانها
- ویتامین C
- ویتامین A
- بتاکاروتنها
- ویتامین E
- سلنیوم
- پکتین یا ژلاتین گیاهی
علائم کمبود ویتامین C و روشهای جبران آن
طبق این تحقیقات مصرف آنتی اکسیدانها و ویتامین E دوام بدن را در شرایط آلودگی هوا افزایش داده و مانند عایقی برای ششها عمل میکنند. همینطور ویتامین C نیز مانع تشکیل رادیکالهای آزاد گشته و بتاکاروتنها (خوراکیهای دارای رنگدانهی بنفش مانند هویج) محافظ بسیار خوبی برای ششها هستند.
مواد غذایی حاوی پکتین یا به عبارتی ژلاتین گیاهی که بیشتر در گیاهان نارس یافت میشوند، بدن را سم زدایی کرده و زمانی که آلودگی هوا به اوج خود رسیده است به شدت توصیه میشود.
کدام یک از مواد غذایی حاوی ویتامینهای ذکر شده هستند؟
در قسمت قبل به شکل خلاصهتری با موادی که مصرف آنها در زمان آلودگی هوا توصیه میشود آشنا شدید. در این قسمت قصد داریم برای هر یک مثالی را بیان کنیم تا راهنمایی برای داشتن یک تغذیهی مناسب در زمان آلودگی هوا باشد.
منابع غنی آنتی اکسیدانها
- شکلات تلخ
- تمشک
- گوجه فرنگی
- کلم قرمز
- لوبیا
- چغندر
- و …
مصرف آنتی اکسیدان یعنی مبارزه با سرطان و طول عمر بیشتر
منابع غنی ویتامین
- جگر
- هویج
- سیب زمینی شیرین
- کره
- مارگارین
منابع غنی بتاکاروتن
- کدو تنبل
- انبه
- طالبی
- هویج
- زرد آلو
منابع غنی ویتامین C
- بروکلی
- پیاز
- پرتقال
- گریپ فروت
- انبه
- توت فرنگی
منابع غنی ویتامین E
- غلات
- سبزیجات پهن برگ
- گندم
- زرده تخم مرغ
- کره
منابع غنی از سلنیوم
- غذاهای دریایی
- نان
- غلات سبوسدار
دستگاه تصفیه هوا چیست و فواید آن
عوارض خطرناک ناشی از آلودگی هوا برای بدن
همانطور که پیشتر نیز به آن اشاره شد، اثرات آلودگی هوا بر روی سلامت جسم و بدن بسیار گسترده بوده و میتواند منجر به آسیبهای جدی و بیماریهای خطرناکی گردد. لذا داشتن تغذیهی مناسب در زمان آلودگی هوا میتواند نقش موثری در جلوگیری از این خطرات داشته باشد. از جمله عوارض ناشی از آلودگی هوا برای سلامت افراد میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- سرطان
- آسیب به سرخرگها در مقیاسی بزرگ
- تغییر شکل پلاکتهای خونی
- افزایش روند پیر شدن سلولها
مصرف کلسیم و تاثیر آن بر خنثی کردن اثرات منفی سرب
سرب یکی از آلایندههای بسیار خطرناک است که در شرایط هوای آلوده به شدت یافت میشود. این ماده همچنین در آب، هوا و غذا نیز به چشم میخورد. از سرب برای جلوگیری از آسیب رسیدن به موتور وسایل نقلیه استفاده میشود. به این ترتیب که آن را به بنزین اضافه میکنند.
این ماده خطرناک که از طریق خوراک انسان و بخشی از آن نیز از طریق پوست جذب میشود، استخوانها را مورد هدف خود قرار میدهد. مصرف کلسیم میتواند به میزان قابل توجهی اثرات این ماده را کاهش داده و از گلبولهای قرمز و استخوانها محافظت کند. کلسیم به مقدار زیادی در لبنیات یافت میشود. شیر از جمله لبنیات بسیار مفیدی است که نقش بسزایی در کاهش تاثیرات سرب دارد.
در برخی افراد عادت مصرف شیر و چای به همراه هم دیده میشود. باید دانست که مصرف این دو ماده غذایی همراه با یکدیگر خواص مفید هر یک را کاهش میدهد. چرا که چای هم حاوی آنتی اکسیدانهایی است که برای حفاظت از سلولهای بدن در هوای آلوده بسیار مفید میباشد. پس توصیه میشود که از هر یک به صورت جداگانه استفاده شود.
منع مصرف چربیها در هوای آلوده
مصرف بیش از حد چربیها خصوصا در زمان آلودگی هوا میتواند منجر به تولید رادیکالهای آزاد شود. بدین ترتیب تاثیر منفی مواد آلاینده بر بدن افزایش یافته و روند تخریب سلولها نیز تسریع میشود. لذا در این موارد تا جایی که ممکن است لازم است تا از مصرف غذاهای سرخ کرده پرهیز نمود.
نمونههایی از محصولهای مرتبط